Dul betekent boos, woest, razend. Dulle Griet is een vrouw de in haar boosheid de baas wil spelen ver de man. Het populaire thema van de middeleeuwen wordt zichtbaar in het schilderij van Pieter Breugel de oudere (geboren tussen 1525 en 1530, overleden op 9 september 1569). Deze kunstschilder is de toeschouwer van het derde verhaal over een nazaat van Aymar van Schemerwoude. Wij komen hem vrij laat in het album tegen, in het bos, desolaat en van elke hulp afhankelijk. (21) Dorpsvrouw Tinne ontfermt zich over de eenzame ridder in paniek en weet zich nog van hem te bezwangeren voor hij sterft. (41, 46) Dat moet de opmaat zijn naar het volgende deel in de serie Schemerwoude. De torens zijn er allang niet meer, de familienaam is wat overblijft. Het zijn magere jaren, ook in de plot. Hoe boeiend het ook is om als orthodox-protestante lezer de enscenering in de Reformatietijd aan te treffen, het verhaal is niet robuust. Het gaat om geld van de koning en ’s konings dienaar die het zal achterhalen: “Ik heet geen Hugo maar Rutger, Rutger Daelman. Ik ben een nederig dienaar van de koning wiens bezit hem ontstolen is en uit is op gerechtigheid.” (39) Dat geld komt terecht in Lutherse, dus ketterse kringen en de katholieke overheid reageert er middeleeuws op: inquisitie. Je kunt wel aan Hermann overlaten om een mooi winters tafereel te schetsen en de lezer mee te nemen naar donkere kerkers waar gemarteld wordt. Mannen gehuld in geheimzinnige kappen, magische krachten en een witte uit als bode van onheil – het is vakkundig maar plichtmatig te gedaan. Een soort hiërogliefen vullen de tekstballonnen op den duur (38, 42v, 47) als de demonen uit de krochten komen en de schilder observeert het allemaal onbetrokken. We weten wat er van gekomen is, de toren-met-ogen waar Tinne’s moeder Griet in vlucht vinden wij terug in op het Breugel-schilderij Dulle Griet uit 1563. “Vergis je nie,t waarde vriend, het wemelt er van intens leven dat de geest voedt. De mijne in dit geval,” zegt Pieter Breugel op de laatste bladzijde. “Deze plek is een schilderij waard, geloof me.”
Meer is er niet van te zeggen.
Naar aanleiding van: Hermann & Yves H., Dulle Griet (Schemerwoude 13). Brussel: Glénat, 2006. Oorspronkelijk in het Frans gepubliceerd in 2006. Scenario Yves H., tekeningen van Hermann.
Taalgeleerde Jan Grauls kwam tot het besluit dat de figuur van Griet afgeleid is van de heilige Margaretha van Antiochië die zich volgens de legende tegen duivels moest verweren. Dulle Griet is de personificatie van de kijvende vrouw die de baas wil spelen over haar man, een zeer populair thema in de komische literatuur van de middeleeuwen en de nieuwe tijd. (Wikipedia)